10 Mart 2015 Salı

TURGUTLU TÜRKMENLERİ’NİN KASABA’YA GELİŞİ

Turgut, Turgutlular gibi isimlerle adlandırılan Turgutoğulları aşiretinin beyleri Karaman Oğulları devletinin hükümdarlarıyla kız alıp vermek suretiyle akrabalık kurarlar ve en yüksek devlet adamları arasına girerler. Geniş arazi ve malikânelere sahip olup birçok hayır eserleri yaparlar, vakıflar tesis ederler.
      Bu Türkmenler, Osmanlı ile uzun süren savaşlara ve mücadelelere girer, zaman zaman askerî ve siyasî başarılar kazanır, zaman zaman da yaşadıkları çağlarının en korkunç katliamlarına maruz kalırlar.
     2’inci Beyazid dönemine ait bir icmal tahrir defterinde adı  “Turudlu” şeklinde görülen Türkmen Cemaati, Kasabaya hangi tarihlerde gelip buralara şenlendirdiler. Ya da bu konar - göçerler hangi Türkmen cemaatinin uzantılarıydılar?
     İkinci Beyazid döneminde (906 H. 1500 M.) Turgutoğulları, Karamanoğllarından ayrılarak Osmanlı Sadrazamı Mesih Paşaya sığınırlar. Bu Türkmenlerin bir bölümü Mısır’a giderler. Mesih Paşa’ya sığınan Türkmenler ise konar – göçer olarak yaşamlarını devam ettirip Anadolu’ya dağılır, gittikleri yerlerde yeni yeni köyler kurarlar.
     Turgutoğullarının gerek Orta Asya’da gerekse Anadolu’da Turgutlu Türkmeni olarak anıldıkları bilinmektedir. Osmanlının da bunlara Turgutlu ya da Turgutlular olarak isimlendirdikleri görülmektedir. Aşık Paşa – Zade’den aktarılan bir yazıda İkinci Murad, kendisine yardıma gelen Turgutoğuları askerlerine şöyle der: “Karamanoğlu, kaltak eğerli, katı kürklü, örme kuşaklı, kabalak tülbentli, üzengisinin kayışı ve kılıç bağı ipten, Turgutlu'nun at uğrularını göndermiş.”
     Ünlü tarihçi Emecen’e göre 16’ıncı yüzyıl başlarına kadar tarihi kaynak ve vesikalarda Turgutlu adlı bir yere rastlanmaz. Bu Türkmenlere ait en eski kayıt 2’inci Beyazid dönemine ait bir icmal tahrir defterinde görülür.

     Turgutoğulları’nın 2’nci Beyazid devrinde dağılması yine ayni Osmanlı Sultanı döneminde Kasaba’da aynı isimle anılan bir Türkmen Cemaatinin görülmesi düşündürücüdür. Muhtemeldir ki Turgutoğulları’ndan ayrılan bir gurup konar - göçer Türkmen, Kasaba civarına gelip burada bir köy kurarak bu toprakları şenlendirmişlerdir.

Kaynakça
- Mehmet Zeki  Oral.Turgutoğulları eserleri – vakfiyeleri (Makale)
Türk Tarih Kurumu Basımevi. Ankara 2006.
- M. Ferudun Emecen. Tarihin içinde Manisa.